Midnight Oil in Paradiso

Voor het eerst in bijna dertig jaar stond de Australische rockgroep Midnight Oil in Paradiso. Het optreden was in no-time uitverkocht. Wie achter het net heeft gevist en deze recensie leest in de hoop weinig gemist te hebben, zal alleen maar nog harder balen om te vernemen dat het geweldig en bij vlagen zelfs zinderend was. In een bloedheet Paradiso zorgde Midnight Oil regelmatig voor koude rillingen en kippenvelmomenten met een bevlogen optreden van twee dozijn nummers in dik twee uur.

Maar hoe warm het ook is, we mogen natuurlijk niet klagen over de hitte bij een band die treffender dan wie dan ook de allesverzengende hitte van de Australische Outback beschreef met die geweldige tekstregel ‘The western desert lives and breathes in forty five degrees’. Deze regel komt uiteraard uit de grote hit Beds Are Burning, met die stuwende hypnotiserende baslijn die steeds hetzelfde lijkt maar stiekem elke keer net iets anders doet.

Door het nooit meer geëvenaarde succes van Beds Are Burning kreeg Midnight Oil bij het grote publiek een beetje een reputatie als eendagsvlieg. Volkomen onterecht, want deze Australische rockformatie heeft een uitgebreid oeuvre opgebouwd vol krakers die zo groots, tijdloos en onverwoestbaar zijn als Ayers Rock zelf. En net als Beds Are Burning, een hit over het teruggeven van afgepakt land aan Aborigines, heeft haast elke grote Midnight Oil-song een sterke politieke lading. Zo gaat ook Dead Heart, met dat prachtig van duister naar hoopvol modulerende refrein, over het lot en het (gebrek aan) land van de oorspronkelijke bewoners van Australië. Het wordt zelfs ook vanuit hun oogpunt verteld, wat de band destijds weer op kritiek kwam te staan, want mag zo’n stelletje blanken wel zingen vanuit het oogpunt van de Aborigines? Dreamworld is dan weer geschreven naar aanleiding van de teloorgang van de natuur in Queensland, en dat onderwerp is nog steeds pijnlijk actueel, aangezien de Australische regering momenteel met noeste energie het Great Barrier Reef naar de knoppen aan het helpen is terwijl het er tegelijkertijd de grootste kolencentrale ter wereld uit de grond stampt.

Minister van Milieuzaken
Natuurlijk komen Beds Are Burning, Dead Heart en Dreamworld van Diesel And Dust uit 1987, dat in 2010 door de Australische muziekpers werd uitgeroepen tot beste Australische album aller tijden. Daarmee versloeg Midnight Oil dus gevestigde collega’s als AC/DC, INXS, Men At Work en Cold Chisel. Ga er maar aan staan. Alleen al daarom was het dus zo’n gemis toen Midnight Oil er na 2002 ineens niet meer was. Frontman Peter Garrett besloot in dat jaar de groep te verlaten om zich fulltime te storten op de politiek. En aanvankelijk met succes: in december 2007 tot en met juni 2013 maakte hij zelfs deel uit van het Australische Parlement. Eerst werd hij gepresenteerd als minister van Milieuzaken, totdat hij in 2010 tot zondebok gemaakt werd van een schandaal rond isolatieapparatuur. Een project dat bedoeld was om werkgelegenheid te stimuleren en huizen op grote schaal meer energie-efficiënt te maken trok juist veel beunhazen de bouw in – met armoedig geïnstalleerd materiaal en meerdere dodelijke slachtoffers als gevolg. De in ongenade gevallen prille politicus mocht hierna nog wel aanblijven als onderminister van onderwijs, maar na dit schandaal dook hij nog maar weinig in de media op.

Maar elk nadeel heb zijn voordeel: het voortijdige einde van Peter Garrett’s politieke carrière plaveide wel de weg voor een langverwachte Midnight Oil-reünie. Nadat de band in 2002 ontbonden was kwamen de Oils nog maar twee keer samen voor enkele benefietconcerten, maar begin 2017 begon de band met The Great Circle; een uitgebreide wereldtournee waarbij de Aussies ook onze hoofdstedelijke poptempel aandoen.

At Your Service
Stipt om half negen betreedt de band het podium. Wanneer Peter Garret opkomt salueert hij het publiek met een ‘at your service’-gebaar. Ietwat ongelukkig aangezien we die geste in Nederland vooral kennen van een andere haarloze politicus uit precies de tegenovergestelde kant van het politieke spectrum, maar dat kan de kale frontman moeilijk weten. De vraag is natuurlijk of de doorgewinterde rocker na zes jaar in het parlement gezeten te hebben nog wel dezelfde energie heeft als vroeger. Dat blijkt absoluut het geval; de boomlange zanger dans nog steeds alsof er een kikker in zijn trui zit die hij er met man en macht uit probeert te schudden. Waarom heeft dit podiumbeest ooit vaarwel gezegd tegen het artiestenleven? Het antwoord is zoals gezegd simpel; hij moest nou eenmaal zijn politieke roeping navolgen. En die roeping blijft de hele avond terugkomen; al na twee nummers haalt het bewogen boegbeeld van de Oils snerend uit naar Donald Trump en naar Australië’s eigen minister-president Malcolm Turnbull. Daarnaast draagt Garrett een shirt met de tot nadenken stemmende slogan ‘To sin by silence when we should protest makes cowards out of men’, een leus afkomstig van de Amerikaanse dichtster Ella Wheeler Wilcox.

Na een klein uur zakt het concert wel even een half uurtje in met een rits trage nummers in het midden van de setlist, maar daarna pakt de groep groots uit. De ene na de andere kraker passeert de revue in Paradiso: Truganini, Read About it, King Of The Mountain, Warakurna, Blue Sky Mining, Forgotten Years, The Power And The Passion en Sometimes. Elke keer dat je denkt dat ze al hun hits onderhand wel gehad hebben, schudt Garrett er gewoon nog een paar uit zijn mouw, samen met die kikker.

Eindelijk de wereld redden
Met zijn aanstekelijke overtuigingskracht weet deze demagogische democraat je ook echt te laten geloven in zijn boodschap; na afloop loopt menig bezoeker ongetwijfeld de zaal uit in de overtuiging dat we nu eindelijk de wereld en het milieu gaan redden en gelijkheid voor allen erdoorheen zullen krijgen. Maar terwijl de charismatische Garrett op alle mogelijke manieren over het podium danst en walst en gepassioneerd zijn opruiende boodschap predikt, gebeurt er achter hem iets wat misschien nog wel mooier is om waar te nemen: in dit optreden vol hoogtepunten is het elk nummer weer prachtig om de continue gelukzalige grijns op het gezicht van drummer Rob Hirst te zien. Hier zit iemand op de drumstoel die er met heel zijn ziel en zaligheid misschien nog wel meer dan het publiek van geniet dat de band weer bij elkaar is. En ook dat publiek weet van geen ophouden en blijft maar in koor het refrein van Dead Heart zingen, om de band ertoe te bewegen voor nog een toegift terug te keren.

Nederland mag zich gelukkig prijzen met dit clubconcert, want in de rest van Europa doet de band de komende tijd vooral festivals aan, waar ze ook nog regelmatig als subheadliner spelen voor Sting. Nogal een ongelukkige combo, want na een show als deze moet meneer Sumner toch echt op zijn minst Andy Summers en Stewart Copeland er weer bij halen om nog wat indruk te maken. Met deze bevlogenheid en deze ijzersterke setlist vol meestampers kan Midnight Oil elk festival platspelen.

Midnight Oil in Paradiso, Amsterdam
Gezien op vrijdag 23 juni 2017