X Japan: “Wij waren niet klaar voor de wereld en de wereld niet voor ons”

Ze verkochten dertig miljoen platen in thuisland Japan, maar werden daarbuiten nooit succesvol. De mannen van X Japan hebben sinds de oprichting van de band in 1982 een turbulente loopbaan gehad, met zowel professionele als persoonlijke tegenslagen. Genoeg om de nieuwe documentaire We Are X mee te vullen. Lust For Life sprak met frontman Yoshiki over wereldfaam en Oosterse rockmuziek.

Het is ongeveer vijf uur ’s middags als ik Hotel Okura in de Pijp in Amsterdam binnenloop. Ik word voorgesteld aan de manager van Yoshiki, die zich verontschuldigt voor de vertraging en daarna trots een foto van de privéjet van The Rolling Stones op zijn telefoon laat zien: “Gaaf toch! Daar zijn we naast geland. Ons vliegtuig is wel wat kleiner natuurlijk, haha!” In de suite waar het interview plaatsvindt staat een camera op het zitgedeelte gericht, met daarnaast een laptop waarop een livestream te zien is. “Dat is het online programma van Yoshiki. Het gesprek wordt straks live uitgezonden, zodat de fans in Japan het kunnen zien!”, licht de manager me in.

We Are X
Een paar minuten later komt de man waar het allemaal om draait binnengelopen. Vergeleken met zijn uitbundige Amerikaanse manager komt hij kalm over, met een bijna fluisterende stem. Hij stelt zich voor met een zwakke handdruk en neemt plaats op de bank. “Ik heb helaas nog niet veel van Amsterdam kunnen zien, want ik ben een uur geleden pas aangekomen”, vertelt hij me. Zijn schema is strak, morgen vliegt hij alweer naar Oslo voor de volgende screening van de documentaire We Are X.

“Ik wilde deze documentaire eigenlijk niet maken, omdat ons verhaal te pijnlijk is”, bekent Yoshiki terwijl hij zijn zonnebril omhoog schuift, waardoor zijn ogen niet te zien zijn. “Ik was bang om de deur naar het verleden weer open te zetten en de herinneringen op te halen.” De herinneringen waar hij het over heeft, zijn zeker niet mals. Eind jaren negentig viel de groep na twintig jaar uit elkaar, waarna bandlid Hide zichzelf van het leven beroofde en zanger Toshi zich bij een cult voegde. “Mijn manager in de Verenigde Staten haalde me over om de film toch te maken. Hij zei dat veel mensen soortgelijke ervaringen hebben en ons verhaal ze wel eens zou kunnen helpen. Daarna werd het mijn missie om de documentaire de wereld in te krijgen. Tegenwoordig komen er veel fans naar ons toe om ons te bedanken voor de openheid… Aan de andere kant is dit een introductie aan mensen die nooit eerder van ons hebben gehoord.”

Visual Kei
Dat veel mensen klaarblijkelijk niet bekend zijn met X Japan kan komen doordat de band de afgelopen dertig jaar geen enkel album buiten Japan heeft uitgebracht. “In de jaren negentig hebben we de overstap naar de Verenigde Staten geprobeerd te maken, maar dat is toen niks geworden”, legt de frontman uit. “Er werd verteld dat we ons aan één genre moesten houden en dat is juist wat we niet wilden.”

In Japan waren Yoshiki en de zijnen een heel nieuw genre begonnen omdat ze niet werden geaccepteerd in de punkscene, waar ze in eerste instantie voor gingen. Dat nieuwe genre is Visual Kei, een stijl die grotendeels gebaseerd is op een androgyn en flamboyant uiterlijk en vergelijkbaar is met glamrock. “Het is meer dan een genre, het is een filosofie die verschillende bands begonnen te volgen. Voor veel mensen klonk dit soort rockmuziek uit het Oosten vreemd, zeker twintig jaar geleden. Maar het lag niet alleen aan de kortzichtigheid daar, wij konden op dat moment geen Engels en waren er van tevoren al van overtuigd dat dit ons niet ging lukken. Wij waren niet klaar voor de wereld en de wereld niet voor ons.”

Madison Square Garden
Na het uiteenvallen van X Japan in 1997 spraken de heren elkaar een hele poos niet, tot de reünie tien jaar later. Sinds die tijd geven ze steeds meer shows in Amerika en Europa, maar ook het eigen continent moest nog verder worden veroverd. Zo gaven de Japanners in 2009 voor het eerst een optreden in Hong Kong. Maar het grootste succes beleefden ze in 2014 in het befaamde Madison Square Garden in New York, het concert dat voor de documentaire gefilmd werd.

Waar X Japan in eigen land al drie decennia lang een schare trouwe volgelingen heeft opgebouwd, bestaan de fans aan deze kant van de wereld vooral uit jongvolwassenen die de band via sociale media gevonden hebben. Zij kunnen zich verheugen op een nieuw album, dat volgens Yoshiki ‘ergens in de lente van 2018’ verschijnt en wederom Engelstalige teksten bevat. “Ik denk niet dat het ook maar iets uitmaakt of we in het Engels of Japans zingen”, vertelt Yoshiki als ik hem vraag of hij hiermee denkt meer mensen te kunnen bereiken. “Als mensen de muziek mooi vinden, vinden ze het mooi en het voelt voor ons gewoon goed. Ik woon nu al tien jaar in Los Angeles en denk inmiddels zelfs in het Engels, haha!”

De documentaire We Are X is tot en met 17 februari 2018 te bekijken via Picl.