Bij concerten van Van Morrison draait het eigenlijk altijd om ‘Het Moment’. Dat is het moment waarop er altijd weer onverwacht een vonk overspringt en het hele optreden één of meer niveaus omhoog getild wordt, omdat de Man zelve plots geïnspireerd lijkt. Soms komt dat moment ook helemaal niet. Maar woensdagavond in Carré kwam het op driekwart van het concert met de stokoude, in de jaren veertig van de vorige eeuw reeds door Woody Guthrie opgenomen traditional Gypsy Davy. Al moet er meteen bij gezegd worden dat het maar een piepklein vonkje was.
Het was sowieso een vreemd concert. Wie als oude fan van Morrison naar Carré gekomen was, in verwachting van een handvol klassiekers van de inmiddels 77-jarige Noord-Ier – nummers als Moondance, Into The Mystic, Gloria of godbetert Have I Told You Lately – kwam van een koude kermis thuis. Hij beperkte zich tot twintig van de 23 liedjes van zijn onlangs verschenen dubbelalbum Moving On Skiffle.
Op die plaat gaat Van terug naar de muziek waar hijzelf in de jaren vijftig mee opgroeide. En dat doet hij geïnspireerd – in de studio, althans. Blues, folk, country en gospel uit de eerste helft van de afgelopen eeuw, hoewel dat genre-onderscheid destijds nog nauwelijks gemaakt werd. Voor de Engelse bands die al die nummers van Lead Belly, Jimmy Rogers, Hank Williams, Washboard Sam en vooral veel traditionals speelden met akoestische gitaar, bas en washboard heette het allemaal skiffle. De grootste skiffle-held was Lonnie Donegan, maar John Lennon speelde het ook met zijn Quarrymen en Morrison zelf met zijn eerste schoolbandjes.
Hang naar het verleden
Van nam trouwens een kwart eeuw geleden samen met Lonnie Donegan en Chris Barber al een onvervalste skiffleplaat op die in 2000 verscheen onder de titel The Skiffle Sessions – Live In Belfast 1998. Naarmate de jaren verstrijken wordt zeker bij Morrison de hang naar het verleden sterker. En hoewel zijn laatste werkelijk goede album met zelfgeschreven repertoire alweer van enkele decennia geleden dateert, wist hij in de jaren vóór de pandemie op het podium wel degelijk nog bij vlagen te vlammen. Althans, als ‘Het Moment’ zich aandiende.
Terugblikkend laat het dubbel-livealbum It’s Too Late To Stop Now uit 1974 perfect horen hoe schitterend Morrison de songs van zijn legendarische vroege albums op het podium destijds kon uitvoeren. Zo wispelturig en dwars als hij toen al was. Vanaf 1979, met Into The Music, volgde wat wel zijn ‘spirituele periode’ wordt genoemd. Albums als Common One (1980) en Nu Guru, No Method, No Teacher (1986) met meditatieve, soms bijna mystieke songs. In die tijd werden zijn concerten steeds onvoorspelbaarder. Maar als ‘Het Moment’ dan kwam, dan gebeurde er iets dat ik bij de latere Morrison nooit meer heb meegemaakt. Zoals in 1986 in het Arnhemse Musis Sacrum, toen hij in de toegift In The Garden inzette. Een kouderillingenmoment.
Minder knorrig, minder magie
In de jaren negentig was het weer voorbij, dat zoeken naar mystiek. Van werkte een jaar of acht nauw samen met Georgie Fame aan het Hammondorgel en de concerten werden een stuk gezelliger. Morrison werd minder knorrig, maar er was ook minder magie. Die komt rond de eeuwwisseling weer wat terug, samen met steeds meer terugblikken op zijn jeugd. Dat leverde soms oersaaie concerten op, zoals in 2005 in Vredenburg, toen hij anderhalf uur lang zijn blik op een grote stationsklok gericht hield tot hij van het podium mocht. Maar ook verrassend geïnspireerde momenten zoals in 2013 in de Ziggo Dome.
Maar terwijl Morrison bij het Royal Park-concert in de tuin van Paleis Soestdijk, afgelopen juli, nog een dwarsdoorsnee van zijn repertoire speelde, inclusief klassiekers als Gloria en Jackie Wilson Said (I’m In Heaven When You Smile), beperkt hij zich in Carré tot zijn recente skiffleplaat. Anderhalf uur lang. Hoeveel fans zouden daarop hebben zitten wachten? En het klinkt live allemaal ook nog een stuk bezadigder dan op het album, ondanks het feit dat de veteraan prima bij stem is en op zijn zeven muzikanten, inclusief washboardspeler Sticky Wicket en de geweldige gitarist Dave Keary, technisch ook niets aan te merken valt.
Zielloos voortkabbelen
Zo kabbelt het optreden ruim een uur tamelijk zielloos voort. Van speelt een paar nummers harmonica, speelt zo nu en dan gitaar en blaast hier en daar een saxsolo. Aan zijn longen mankeert hoorbaar nog niets. Tegelijk blijft het allemaal erg routineus. Het leukste zijn nog de momenten dat Morrison voor de goede toeschouwer duidelijk zichtbaar op zijn muzikanten foetert, omdat ze een nummer of solo te traag, te snel of gewoon niet naar zijn zin hebben ingezet.
Maar goed, na een kleine zeventig minuten, tijdens het al genoemde Gypsy Davy, is er toch dat ‘Momentje’. Van zet tijdens het zingen zelfs zijn zonnebril af – eventjes tenminste. Vervolgens weet hij in de Hank Williams-evergreen Cold Cold Heart dat beetje extra vast te houden, en ook als het tempo in de traditional This Loving Light Of Mine nog een stukje omhoog gaat. Als daarna het overbekende, door Lead Belly geschreven (maar door The Beach Boys en Creedence Clearwater Revival tot hit gezongen) Cotton Fields ingezet wordt, gaat het publiek zelfs los en wordt er enthousiast meegeklapt. Men begint duidelijk te beseffen dat de Morrison-klassiekers waar op gehoopt is niet meer zullen komen en probeert toch nog iets te maken van de avond waarvoor pakweg 140 euro per kaartje neergeteld is.
Ontspannener
Het muzikaal spannendste nummer van het concert is ook het beste nummer van de plaat, de folkblues Green Rocky Road die in 1963 voor het eerst op de plaat werd gezet door Dave Van Ronk en door Van naar een niveau wordt getild dat in de buurt komt van zijn mystieke songs uit de jaren tachtig. Vervolgens sluit hij af met de vrolijke meezinger Worried Man Blues, die van ruim vóór de twintigste eeuw dateert. Als Morrison na het laatste refrein in de coulissen verdwijnt, speelt de band nog een minuut of tien duidelijk ontspannener door, zichtbaar blij dat de baas hen niet meer op de vingers kijkt.
Eigenlijk zijn alle twintig evergreens die in Carré gespeeld zijn typisch nummers voor een encore – perfect om het publiek nog even lekker mee te laten zingen en klappen. Door zijn hele concert ermee te vullen heeft Van Morrison feitelijk de toegift bij zijn carrière gecreëerd. Zo vrijblijvend als een toegift maar zijn kan.
Van Morrison in Koninklijk Theater Carré
Gezien op woensdag 29 maart 2023
Foto’s door Ans van Heck
7 Reacties
ben al meermaals bij concerten geweest van Van Morrison, vaak weer Gloria op het eind. Dit concert was gelukkig weer eens anders. En tja als er een nieuwe cd uit is gebracht en je verwacht toch dat hij voor de xx ste keer Gloria gaat zingen..aan wie ligt het dan dat je teleurgesteld bent. ik vond het een super concert..voldeed aan mijn verwachten….genoten van de topmuzikanten die op het podium stonden. Het lijkt wel of het in is om het bij een ander neer te leggen als je zelf verkeerde veronderstellingen van een concert hebt/had en deze kwamen niet uit. De zangeres moest lachen tijdens het concert, maar als je de recensies leest was het een en al kommer en kwel.snap al die negatieve reacties niet..niet goed opgelet denk ik. Ja ik was er 29 maart en ook vorig jaar bij Royal Park. Een echte fan wil niet steeds Gloria horen. Ga zo door Van Morrison, heb genoten.
Onzin. Een echte fan wil Wavelength, Troubadour, Bulbs, Oh The Warm Feeling, Saint Dominic’s Preview, In The Garden, Full Force Gale, Rough God Goes Riding horen.
Geen Gloria.
Ik heb de maestro vaak gezien, maar dit was waardeloos.
Van zijn legende is bedroevend weinig meer over.
Had me er zo op verheugd ben al 50 jaar fan Heb hem zeker al 8 x gezien Geen punt paar nrs van een nieuwe cd Maar onbegrijpelijk dat er geen oude nrs te horen waren Nee gloria hoeft van mij ook niet Maar er is zoveel moois Omdat het naar country neigt (skiffel( hoeft het van mij niet en zeker niet de hele avond Alleen green Rocky Road kwam in de buurt van het goede ouwe werk heeeeel jammer
Super concert we hebben erg genoten
Waarom zo negatief?
We weten hoe hij is ….
Een topper!!
Hoe is hij?
We zijn meer dan 20 keer naar een concert van hem geweest,en snap dat de nieuwe cd gepromoot wordt, maar vijf lekkere oudjes moet toch kunnen, hij heeft er genoeg gemaakt, volgende keer beter
1 concert geweest in nijmegen, wat een egoist zeg, geen word bij opkomst, geen woord tussendoor, en geen woord bij afgang, ja een afgang was het zeker, geen bekende nummers, de nummers waar hij groot mee is geworden en dat heeft hij te danken aan zijn fans die die nummers toen gekocht hebben en ze dan gewoon niet spelen? iederen (90% toc zeker) komt daarvoor, en natuurlijk wil je ook wat nieuws horen, maar man man man, wat een zak zeg