Elk decennium brengt weer een aantal nieuwe muzikale helden voort, maar bij hoeveel van hen is het meteen raak met het debuutalbum? Vaak hebben artiesten even een paar jaar (of langer) nodig om op te warmen voor hun magnum opus – kijk maar naar The Beach Boys, Bowie, U2 en Radiohead. Toch komt het af en toe ook voor dat een eerste plaat zó goed is, dat het geld meteen binnenstroomt, de muziekwereld er voorgoed door verandert of dat de makers de kwaliteit ervan nooit meer evenaren. Lust For Life kiest elke week de vijftien meest ontzagwekkende debuutalbums uit een bepaald decennium. Vandaag: de beste debuutalbums van de jaren ’90!
15. Foo Fighters – Foo Fighters (1995)
Na de dood van Kurt Cobain en het uiteenvallen van Nirvana schreef Dave Grohl een flink aantal nummers om zijn verlies ergens in te kunnen uiten. Uiteindelijk noemde hij het project Foo Fighters en nam hij grotendeels in z’n eentje twaalf songs op. Tot Grohls grote verrassing waren de reacties enorm positief, waarbij vooral zijn solide songwriting geprezen werd. Gesteund door dit succes – en lovende woorden van niemand minder dan Tom Petty – formeerde hij niet veel later de band waarmee hij meer dan vijfentwintig jaar later nog steeds gigantisch succesvol is. [EdG]
14. Björk – Debut (1993)
Toen Björk besloot dat de sound van haar band The Sugarcubes eigenlijk niet haar eigen muzikale smaak was, sloeg ze haar eigen weg in. Debut werd een bijzondere, vernieuwende en eclectische mix van pop, house, triphop, jazz en elektronische muziek. Het succes ervan overschaduwde dat van haar oude band vrijwel onmiddellijk. In de jaren die volgden, is de IJslandse zangeres een excentriek muziekicoon geworden en gek genoeg is de toentertijd ongewone sound van Debut met de tijd juist een van haar meest toegankelijke gebleken. [EdG]
13. The Black Crowes – Shake Your Money Maker (1990)
Chris Robinson zei het zelf nog het beste toen wij hem vorig jaar spraken voor LFL098: “Er zijn nog genoeg mensen op deze planeet die naar echte rock & roll willen luisteren en ik denk dat dit een echte rock & roll-plaat is.” Nou, dat weten wij wel zeker, Chris! Shake Your Money Maker was meteen het succesvolste en volgens velen ook allerbeste Black Crowes-album ooit, mede dankzij de hits Hard To Handle en Jealous Again. Morgen verschijnt toevallig een luxe heruitgave van dit debuut – een jaartje te laat voor het dertigjarig jubileum, maar toch welkom! [DvdG]
12. Tool – Undertow (1993)
In de hoogtijdagen van de grunge en punkrock debuteerde het Amerikaanse Tool met een loodzware, intense progressieve metalplaat. Complex en agressief, technisch waanzinnig goed zonder de emotie uit het oog te verliezen en in de persoon van Maynard James Keenan bezat de groep een even mysterieuze als charismatische zanger/frontman. Singles Sober en Prison Sex werden zelfs (underground)hits, mede dankzij de waanzinnig mooie (en creepy) videoclips, en katapulteerden Tool naar de eredivisie van de harde muziek. [MC]
11. Eels – Beautiful Freak (1996)
‘Life is hard and so am I/You’d better give me something so I don’t die.’ Nee, een uitsproken vrolijke jongen was Mark ‘E’ Everett 25 jaar geleden ook al niet, zo blijkt wel uit de openingsregels van de doorbraakhit Novocaine For The Soul. Het debuutalbum van zijn band Eels (eerder had hij al drie niet bijster succesvolle soloplaten gemaakt) balanceert kunstig op de rand van (post)grunge, pop en alternatieve rock en het gebruik van samples van o.a. oude soulnummers en alledaagse geluiden geeft de prachtige liedjes (met dito teksten) van Everett nog meer een eigen smoel. [MC]
10. Oasis – Definitely Maybe (1994)
Als we de film Yesterday uit 2019 moeten geloven, was er geen Oasis geweest als The Beatles nooit had bestaan. Fictie, gelukkig, want welke bands hadden allemaal wel niet bestaan zonder het glansrijke Britpop-rockdebuut van Oasis? Met Definitely Maybe legde Oasis de fundering voor wereldsucces en werden de broertjes Gallagher in een klap het beroemdste en beruchtste rockduo van de jaren negentig. Het beste nummer van de plaat bleek een slechte voorspelling voor de toekomst van de groep, maar het debuutalbum van Oasis zal absoluut ‘live forever’. [JE]
9. Suede – Suede (1993)
Het debuut van Suede classificeren als Britpop is ongeveer hetzelfde als The Beatles ‘een popgroepje’ noemen: sec gezien is het niet compleet onwaar, maar het is wel een grove simplificatie en onterechte onderwaardering van een fenomeen. De uiterst androgyne frontman Brett Anderson en zijn brave vrienden begonnen inderdaad in de tijd dat ook bijvoorbeeld Blur en Oasis de kop opstaken, maar de muziek op het titelloze debuut was minstens zoveel glamrock en alternatieve rock als Britpop – een term die de heren overigens ook verfoeiden. Sleazy, urgent, vlijmscherp en catchy, met de single Animal Nitrate (uiteraard een verwijzing naar drugs) als glorieus hoogtepunt. [MC]
8. Pavement – Slanted And Enchanted (1992)
Hoewel Slanted And Enchanted geen gigantisch mainstreamsucces had, is het wel een van de belangrijkste klassieke indierockplaten aller tijden. Een rommelige, lo-fi sound vol noise, bizarre teksten en schijnbaar achteloos musicerende muzikanten die het allemaal niks leek te kunnen schelen, maar tóch een briljante plaat wisten te maken – de muziekpers en -liefhebbers smulden ervan. De jongens van Pavement werden een voorbeeld voor een hele generatie jonge indierockers en genieten nog steeds een cultstatus. [EdG]
7. Tori Amos – Little Earthquakes (1992)
Toen Tori Amos haar solodebuut maakte, wisten veel mensen niet precies wat ze van het album moesten vinden. Amos’ platenmaatschappij was terughoudend met de release ervan en de recensenten waren vooral in de war. De zangeres droeg het hart op de tong en de teksten waren scherp en bij vlagen zelfs cynisch en/of seksueel getint. En dan was er nog haar excentrieke sensuele voorkomen en onmiskenbare pianotalent – ze werd niet voor niets op haar vijfde al toegelaten tot het prestigieuze Peabody Institute (en op haar elfde eraf gegooid wegens ‘muzikale insubordinatie’). Uiteindelijk moest men toch erkennen dat Little Earthquakes een bijzonder mooi debuut is – en het album wordt het nog steeds gezien als een van haar beste werkstukken. [EdG]
6. Buena Vista Social Club – Buena Vista Social Club (1997)
Loop bij een willekeurige persoon het huis binnen en de kans is groot dat je het debuut van Buena Vista Social Club in de kast ziet staan. Een behoorlijke prestatie voor een plaat die thuishoort in het beduidend minder populaire genre met de bedenkelijke (en gemakzuchtige) titel ’wereldmuziek’. De Cubaanse muzikanten werden ondersteund door gitarist/producer Ry Cooder en maakten een speelse plaat die overloopt van feest en zonnestralen. Voor wie toch een beetje op vakantie wil naar Cuba deze zomer: pak een sigaar, zet een felle lamp op je gezicht en draai Buena Vista Social Club. [JE]
5. Weezer – Weezer (1994)
Weezer heeft inmiddels dertien studioalbums gemaakt, maar de laatste twaalf bevatten samen ongeveer evenveel goede liedjes als het debuut in z’n eentje. Het door de fans al snel tot The Blue Album omgedoopte titelloze album bevat tien perfecte powerpopsongs met een flinke scheut alternatieve rock en een grungy emorandje, krankzinnig catchy en stiekem veel complexer dan je op het eerste gehoor zou denken. En mede dankzij de legendarische Happy Days-clip bij tweede single Buddy Holly die tijdenlang niet van MTV te meppen was, liet mainstreamsucces niet lang op zich wachten. [MC]
4. Rage Against The Machine – Rage Against The Machine (1992)
Ergens is het bijzonder treurig dat het debuut van Rage Against The Machine bijna dertig jaar na verschijnen nog zo actueel is. Racisme, politiegeweld, discriminatie: zomaar een paar van de misstanden die door het vlammende viertal loeihard aan de kaak worden gesteld in allesverschroeiende rapmetalsongs als Bombtrack, Bullet In The Head en natuurlijk de absolute klassieker Killing In The Name. Zie ook de video hieronder, opgenomen tijdens Pinkpop 1993: tienduizenden jonge mensen ‘Fuck you, I won’t do what you tell me!’ horen brullen, is nog altijd goed voor meters kippenvel [MC]
3. Portishead – Dummy (1994)
Een van de absolute muzikale pioniers van de nineties was Portishead. Niet alleen omdat het trio het net opgekomen genre triphop populariseerde, maar ook door het gebruik van samples, loops, ongewone instrumenten zoals de theremin en cimbalom, en het ‘scratchen’ van platen. Met de singles Glory Box, Sour Times en Numb scoorde de Britse groep verrassend grote hits en Dummy werd – evenals de twee albums die erop volgden – zowel een lievelingetje van de muziekpers als een grote invloed op andere artiesten. [EdG]
2. Jeff Buckley – Grace (1994)
Jeff Buckley is een zeldzaam voorbeeld van een muzikant die het ‘zoon van’-label van zich af wist te schudden. Sterker nog, zijn naamsbekendheid torent inmiddels waarschijnlijk boven die van zijn eveneens onwijs getalenteerde vader uit. Waar Tim Buckley zich eind jaren zestig al een opvallende mix van jazz en folk eigen maakte, implementeert Jeff op het enige album dat tijdens zijn leven verscheen nog veel meer stijlen, tot snoeiharde rock (Eternal Life) aan toe. Jimmy Page en Robert Plant prezen Grace de hemel in – een mooier compliment kon je Led Zeppelin-fan Buckley waarschijnlijk niet geven. [DvdG]
1. Pearl Jam – Ten (1991)
Terwijl tijd- en (semi-)genregenoten als Nirvana, Soundgarden en The Smashing Pumpkins er even over deden voordat ze met hun absolute klassieker op de proppen kwamen, was het debuut van Pearl Jam meteen op alle vlakken raak. Songs als Alive, Even Flow, Jeremy en Black sloegen in als een bom, Eddie Vedder was de perfecte frontman en de even krachtige als catchy grunge met invloeden van klassieke (hard)rock bezorgde Pearl Jam een plekje in de eredivisie van zowel de grunge als de mainstream rock. Het torenhoge niveau van Ten wist de band nadien niet meer te evenaren, maar dertig jaar en tien albums later is Pearl Jam nog steeds een van de grootste stadionrockbands ter wereld – met dank aan dat legendarische debuut. [MC]
De beste debuutalbums van de jaren ’90: eervolle vermeldingen
Fish – Vigil In A Wilderness Of Mirrors (1990), Massive Attack – Blue Lines (1991), The Smashing Pumpkins – Gish (1991), PJ Harvey – Dry (1992), Manic Street Preachers – Generation Terrorists (1992), Tindersticks – Tindersticks (1993), The Cranberries – Everybody Else Is Doing It, So Why Can’t We? (1993), dEUS – Worst Case Scenario (1994), Garbage – Garbage (1995), Belle And Sebastian – Tigermilk (1996), Placebo – Placebo (1996), Gillian Welch – Revival (1996), Fiona Apple – Tidal (1996), Queens Of The Stone Age – Queens Of The Stone Age (1998), Muse – Showbiz (1999)
Verder lezen?
Bekijk ook onze lijstjes met de beste debuutalbums van de jaren ’60, de jaren ’70, de jaren ’80 en de jaren ’00.
Meer over
0 Reacties