De show van mijn leven: Tool op Pinkpop 2001

De komende maanden gaat Lust For Life op zoek naar de meest onvergetelijke concertervaringen voor een uitgebreide livespecial later dit jaar. Welke herinneringen komen bij de redactie naar boven? Hoofdredacteur Paul Gersen over het optreden van Tool op Pinkpop in 2001.

We schrijven ergens begin 2001. Een schoolvriend stormt mijn kamer binnen en loopt linea recta naar mijn stereotoren. “Dit moet je echt horen!” Het hoesje gaat open, de cd in het laatje. Een vreemdsoortige, digitaal klinkende trom klinkt door de speakers: een sound die ik nog niet ken. Het zingende geluid van een op zijn aanslag wachtende gitaar zwelt aan, op zoek naar de apotheose. En dan valt alles in elkaar. De drums, de riff, de bas: het meest stoere en gelijktijdig meest intimiderende dat ik ooit heb gehoord. Progressieve artrock, wordt het ook wel genoemd. Een stem, het beste als passief-agressief te omschrijven, valt in. ‘Something has to change/Un-deniable dilemma/Boredom’s not a burden/Anyone should bear’. Ik ben zeventien en vanaf dat moment verknocht aan Tool.

De volgende dag spoed ik me enthousiast naar de plaatselijke cd-boer om de betreffende plaat, Ænima, zelf te kopen. “Je hebt geluk”, zegt de verkoper, “In mei komt er een nieuw album van ze uit.” Dat zou Lateralus zijn, blijkt in mei. En nog beter: de band doet een tour in het kader van die plaat en staat een maand later op Pinkpop.

Nat
Veel van het festival kan ik me niet meer herinneren. Ja, het regende. Heel veel. God, wat regende het hard en veel. Mijn vriendengroep knutselde met grote stukken grondzeil een provisorisch kamp in elkaar, zodat we rillend van de kou en met een chagrijnig gezicht ’s avonds in ieder geval een beetje droog konden zitten. Een andere herinnering: de eerste band die ik dat weekend zie, blijkt een andere muzikale liefde te worden: Queens Of The Stone Age. Verder heel veel ruis. Het programma nu nog eens doornemend, zie ik dat Green Lizard, Papa Roach, Anouk en Manic Street Preachers optraden. Het zal ongetwijfeld, maar ik kan me er bijna niks meer van heugen.

Ik vermoed dat die herinneringen er vakkundig uit zijn geblazen door de band die op de Pinkpop-maandag even voor achten zou beginnen. Het album Ænima kende ik inmiddels op mijn duimpje, Lateralus, de opvolger, daar had ik nog niet echt de tijd voor gehad. En wat ik live zou moeten verwachten: geen idee. Het was immers 2001 en YouTube zou pas vier jaar later worden opgericht. Als voorbereiding even kijken hoe een band op het podium staat, was er dus niet bij.

Banaal
En dus sta ik, volledig blanco, middenin de 3FM-tent waar ik mij even na zevenen naar binnen heb gewurmd. Druk! Van het idee dat Tool toch vooral een cultband is, blijft weinig over: men staat zelfs rijen dik buiten. En dat allemaal terwijl de band precies optreedt tussen de concerten van twee van de populairste groepen van dat moment, namelijk Limp Bizkit en afsluiter Radiohead. Van die eerste band komt af en toe nog een banale tekstflard de tent binnenwaaien. ‘I did it all for the nookie!’. Een grotere tegenstelling met wat komen gaat is haast niet denkbaar.

Het optreden start. Een geluid dat lijkt op dat van een bezeten didgeridoo klinkt en op vier grote schermen kijkt een getekend oog de tent in. Een kale man in een lederen pak staat achter op een klein podium en zodra de eerste tonen van openingssong The Grudge de zaal in knallen, begint hij met zijn lichaam ongecoördineerde bewegingen te maken – alsof een slang met een stroomstok wordt bewerkt. Ik weet niet wat er gebeurt, maar binnen tien seconden is het complete publiek in de tent gereorganiseerd. Ik sta ineens haast vooraan.

Droomtocht
Een gedetailleerd verslag van dat uur Tool kan ik niet meer reconstrueren. Ik kijk nu naar de setlist en denk: het zal wel dat ze het hebben gespeeld. Ik herinner me alleen nog de intimiderende videobeelden op het scherm, de machinegeweerslagen van drummer Danny Carey die als een mantra lijken te werken en een stem die navigeert door een soort droomtocht. Na een uur sta ik weer buiten en denk ik: wat heb ik in hemelsnaam net meegemaakt? Ik heb al redelijk wat concerten gezien, maar zoiets nog nooit. En iedereen die de 3FM-tent uitkomt, lijkt met stomheid geslagen. Ik sta nog even bij Radiohead, maar het interesseert me allemaal niks meer. Ik heb de Cruyff van de muziek aan het werk gezien: technisch perfect, dwingend en in al zijn schoonheid prachtig.

Wil jij ook je mooiste concertervaringen delen? Klik dan gauw door en maak meteen kans op tickets voor Deep Purple in de Ziggo Dome!