In de aanloop naar het optreden in de Ziggo Dome in Amsterdam verscheen de tourposter talloze keren op social media. Het is doorgaans een teken dat de kaarten niet vanzelf verkopen. Uitverkocht is de show van KISS dan ook niet. Er zijn wat lege plekken op de tribunes en de arena is ook niet zo volgepakt als normaal. Op zich best aangenaam trouwens, zeker op zo’n broeierige avond.
De stroeve kaartverkoop laat zich overigens makkelijk verklaren. Aan de afscheidstournee die in 2018 door KISS werd aangekondigd, leek immers geen einde te komen. De band speelt vanavond inmiddels voor de derde keer in de Ziggo Dome in Amsterdam als onderdeel van The End Of The Road World Tour. Daar komt nog bij dat van de opgeklopte verhalen niet zo heel veel terechtkwam. Oké, er wordt wat meer vuurwerk afgestoken dan tijdens voorgaande tournees en het podium oogt indrukwekkend, maar van gastoptredens van ex-leden – met name drummer Peter Criss en gitarist Ace Frehley – is vooralsnog geen sprake. Te veel oud zeer. Zoals de setlist ook al jaren in steen gehouwen is, net als alle theatrale elementen van de show.
Hoekige bandnaam
Maar toch. Als de zaallichten doven, Rock And Roll van Led Zeppelin uit de P.A. knalt, gevolgd door de iconische introductie ‘Hello Amsterdam, you wanted the best, you got the best… etc.’, is dat toch weer een kippenvelmoment. Het helpt daarbij als je ooit in je leven een klap van die rare KISS-molenwiek gekregen hebt. Zelf werd ik eind jaren zeventig aangestoken toen ik een door Veronica’s Countdown uitgezonden optreden op tv zag. Muzikale liefde op het eerste gezicht. Alive II was daarna mijn instapplaat, de hoekige bandnaam werd op mijn schooltas gekalkt en in de jaren die volgden zag ik de band vaker dan ik op de vingers van twee handen kan tellen.
Uit de reacties in de zaal wordt duidelijk dat iedereen zo z’n herinneringen aan de band moet hebben. Fans van het eerste uur zijn naar de Ziggo Dome gekomen om afscheid te nemen van hun favoriete band, maar er lopen ook veel opvallend jonge KISS-adepten rond. Jongens en meisjes van rond de twintig of zelfs jonger, een enkeling zelfs helemaal in stijl geschminkt. Het zorgt voor een familiare sfeer die de optredens van KISS zo bijzonder maakt.
Bloedspuwen van Gene Simmons
De band knalt in Amsterdam voortvarend uit de startblokken met Detroit Rock City en Shout It Out Loud. In de zaal zit de stemming er meteen in, waarbij het scheelt dat het publiek effectief op temperatuur is gebracht door het voorprogramma Skid Row, een Amerikaanse eighties-band die een uitstekende indruk achterlaat. Alles klopt vanaf het begin bij KISS. Het geluid is goed. De band speelt, net als in 2019 en 2022, heel geïnspireerd. Zoals tijdens Deuce, een van de vroege hoogtepunten van de avond.
In het vervolg van het optreden komen alle vertrouwde rituelen voorbij. Gene Simmons die vuurspuwt tijdens War Machine. Het uitstapje naar The Who’s Won’t Get Fooled Again in Lick It Up. Het bloedspuwen van Simmons in God Of Thunder en een Paul Stanley die over het publiek naar een centraal podium zweeft om daar Love Gun en I Was Made For Lovin’ You te zingen. De toegift begint zoals gebruikelijk met het door drummer Eric Singer gezongen Beth, voor even gezeten aan een piano. Het slotakkoord is een spectaculair Rock And Roll All Nite, waarbij de lucht boven de mensenmassa zich vult met confetti.
Obscuur werk
Dan is het voorbij. Het was leuk geweest als KISS, zoals in 2018 gesuggereerd werd, verrast had door wat obscuur werk te spelen. Uit de shows op de KISS Kruises en de exclusieve sessies tijdens soundchecks blijkt dat de mannen veel zelden gespeeld materiaal nog goed in de vingers hebben. Ik had graag de drum-, bas- en gitaarsolo’s en een paar veel te lange aankondigingen van Paul Stanley opgeofferd voor een paar songs van Music From “The Elder”, een Sure Know Something van Dynasty of een van het debuut afkomstige Strutter.
De enige semi-verrassing is Makin’ Love, afkomstig van het album Rock And Roll Over, dat een paar weken terug op de setlist verscheen – maar dat is toch ook niet bepaald een deep cut. Aan de andere kant, het heeft ook wel iets. Wij zijn in de loop van de jaren veranderd, net als de hele wereld om ons heen. Tijdens een optreden van KISS is het weer even 1976. De illusie van een onschuldige tijd, of je die periode nou bewust hebt meegemaakt of niet. Wie op zoek was naar die weldadige nostalgie, zal dankzij de Amerikaanse rockband een geweldige avond gehad hebben.
Daverend slotakkoord?
Met twee optredens in Madison Square Garden in New York lijkt de End Of The Road World Tour in december dit jaar dan toch z’n ongetwijfeld daverende slotakkoord te krijgen. Komt de band ooit nog terug? Simmons zinspeelde in interviews al op een versie van KISS met (deels) nieuwe leden, die de fakkel over zou kunnen pakken. De muzikant annex zakenman zal likkebaardend gekeken hebben naar het enorm succesvolle avatar-project van ABBA in Londen. En dan staat er voor 2024 ook nog een biografische film over de band op stapel. Terwijl voor het laatst de confetti van de schouders geklopt kan worden, is dat wel een geruststellende gedachte. Van KISS zijn we voorlopig nog niet af.
KISS in Ziggo Dome, Amsterdam
Gezien op maandag 12 juni 2023
Foto’s door Cristel Brouwer
7 Reacties
Leuk geschreven.
Dit voor mij de 63e keer dat ik KISS live zag sinds 1980.
Ik ben bij alle KISSkruises geweest en stond vandaag 2e rij in het midden. Het was weer een goed concert, ik heb erg genoten.
Ook ik had uiteraard liever wat deepcuts gehoord maar dat doen ze toch alleen op de Kruise. Mijn laatste KISS concert wordt 2 dec Medison Square Garden New York. En als ze toch nog een KISSkruise doen ben ik er weer bij. Maar na 44 jaar KISS vind ik het ook wel goed zo.
Was een geweldige avond opnieuw!!
Ik snap en voel wat de recensent schrijft. Soms voorspelbaar. Maar desondanks, ik was er net als in 2019 weer bij, als je bij de Kiss Army hoort ben je vergevingsgezind en word je toch meegenomen en ingepakt door deze gasten. Het valt me op dat het stemgeluid nog relatief goed was. Ik had graag Shock Me gehoord. Of beter integraal Alive 2. Maar al met al zal ik het niet lichtzinnig vergeten. Genoten heb ik én bovendien lukte het nu eens om samen met een fan van het eerste uur en middelbare schoolvriend Barry voor het eerst de hottest band in the world samen te bezoeken.
Omdat Paul Stanley deels playbackt. Dat is al jaren zo
Heb genoten was de 11x dat ik kiss gezien heb heb mijn favoriet Paul Stanley van heel dichtbij gezien
44 jaar fan en voor mij was dit goed zo
We hebben superavond gehad bij het laatste optreden van Kiss in de Amsterdamse Ziggo dome.
Beste concert die ik ooit gezien heb, goddomme wat goed en wat hadden ze er lol in. Dat is zo belangrijk om te zien. En wacht even, het zijn verdomd goede muzikanten mag dat ook even gezegd worden!!!